اثر غرقاب، لجن فاضلاب و کود دامی بر غلظت فلزات سنگین در ریشه و بخش هوایی آفتابگردان در یک خاک شن لومی

تأثیر غرقاب، لجن فاضلاب و کود دامی بر جذب و غلظت fe، zn، mn، cu، pb و cd در ریشه و بخش هوایی آفتابگردان ((helianthus annuus l. در شرایط گلخانه ای بررسی شد. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با سه تکرار شامل مدت غرقاب در پنج سطح (0، 2، 4، 8، 22 روز) و منبع و مقدار کود آلی در پنج سطح (شاهد، 15 گرم کود دامی، 30 گرم کود دامی، 15 گرم لجن فاضلاب و 30 گرم لجن فاضلاب بر هر کیلوگرم خاک) انجام شد. نتایج نشان داد که با افزایش مدت غرقاب غلظت و جذب mn در بخش هوایی و غلظت mn ریشه افزایش یافت ولی جذب mn در ریشه تغییر معنی داری نکرد. پس از غرقاب شدن خاک غلظت و جذب fe در بخش هوایی و غلظت و جذب cd در بخش هوایی و ریشه ابتدا افزایش یافته و دوباره کاهش یافت در حالی که غلظت zn و cu ریشه پس از یک کاهش اولیه دوباره افزایش یافت. اثر غرقاب شدن خاک بر غلظت pb، zn و cu بخش هوایی معنی دار نبود. با کاربرد لجن فاضلاب و کود دامی جذب و غلظت fe، mn و zn در بخش هوایی و جذب cuدر بخش هوایی افزایش یافت ولی جذب و غلظت سرب در بخش هوایی فقط با کاربرد لجن فاضلاب افزایش یافت. تأثیر منبع و مقدار کود آلی بر غلظت و جذب cd در بخش هوایی، غلظت cd در ریشه و غلظت مس در بخش هوایی معنی دار نبود. غلظت fe، mn، cu و zn ریشه با کاربرد لجن فاضلاب افزایش یافت ولی غلظت pb و cd ریشه تغییر معنی داری نکرد. تأثیر غرقاب شدن خاک بر جذب و غلظت فلزات سنگین در ریشه و بخش هوایی به منبع و مقدار کود آلی مصرفی بستگی داشت. بیشترین جذب فلزات سنگین مورد مطالعه در بخش هوایی با کاربرد 30 گرم لجن فاضلاب بر کیلوگرم خاک به دست آمد. گیاه آفتابگردان fe،cu ، zn، mn و pbرا در ریشه انباشته کرد در حالی که غلظت cd در ریشه تفاوت معنی داری با بخش هوایی نداشت.